Je kent het wel: je voelt een wind opkomen, maar bent niet in de gelegenheid hem te laten gaan. Dus je knijpt je achterwerk tegen elkaar en probeert hem binnen te houden.
Maar dan… te laat! Als eerste roep je dat het stinkt. Lijkt het tenminste niet alsof die vieze geur van jou afkomstig is.
Ja, winden laten vinden we gênant. We doen het dan ook liever niet. In de Volkskrant lazen we waar een on gelaten wind eigenlijk heen gaat. Dat vonden we zo intrigerend (en grappig), dat we het jullie niet willen onthouden.
Het laten van een wind is heel normaal. We doen het namelijk allemaal, of we dat nu willen of niet. Thuis laten we ze dan ook gewoon gaan. Toch niemand die het merkt.
En ook op straat (als er even niemand in de buurt is) kan er nog weleens eentje ontsnappen. Maar zitten we in een volle zaal of in een trein waar het muisstil is, dan proberen we hem in te houden. Wel zo netjes.
Winderigheid
Gastro-enteroloog Joost Drenth van het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen zegt dat mensen dagelijks een halve tot anderhalve liter aan winden produceren.
Dat zijn er wel 8 tot 20 per dag. Een wind ontstaat doordat je lucht inslikt, bijvoorbeeld tijdens het eten. Maar hoe komen ze aan die vieze geur?
Het grootste deel is het resultaat van fermentatie door bacteriën in de dikke darm. Tijdens de verwerking van onverteerd voedsel komen darmgassen vrij.
Winden bestaan voor een groot deel uit stikstof en koolstofdioxide. De fermenterende bacteriën in de dikke darm voegen waterstofsulfide en methaan aan het gasmengsel toe, wat de winden een vieze geur geeft.
Waar blijft een scheet?
Maar waar blijft een scheet als hij niet niet naar buiten gaat? Blijft hij in je darmen? Lost hij op? Spaanse onderzoekers hebben een experiment uitgevoerd om te kijken waar een niet gelaten scheet naartoe gaat. Hoe ze dat hebben gedaan?
Nou, zo: bij 20 proefpersonen is via de mond een buisje naar de twaalfvingerige darm gebracht. Daar werd een gasmengsel van stikstof, koolstofdioxide en zuurstof in gespoten – net zoals een echte wind.
Na 4 uur vingen de onderzoekers de wind op in een ballon. De inhoud hiervan is geanalyseerd en wat bleek: slechts 25 procent van het geïnjecteerde gas kwam er ook weer uit. Wie een beetje kan rekenen, zal zich afvragen waar die andere 75 procent is gebleven.
Die verdwijnt op twee manieren: een deel van de wind wordt bijvoorbeeld door bacteriën omgezet in andere chemische stoffen.
Zo worden waterstof en koolstofdioxide gebruikt om vetzuren te maken. Het andere deel van de wind gaat door de darmwand en lost op in het bloed.
Via de bloedstroom komen deze gassen in de longen terecht. Wetenschappers hebben methaan (een gas dat in de darmen geproduceerd wordt) in de adem van proefpersonen gedetecteerd. Uiteindelijk adem je een deel van de gassen dus uit.
Inhouden of laten gaan?
Of je een wind inhoudt of laat gaan, maakt geen verschil voor je gezondheid. Een ingehouden scheet geen kwaad, maar kan wel ongemak en buikpijn veroorzaken.
Als je thuis bent, kun je winden dus beter laten gaan. Ben je in het gezelschap van anderen, houd dan een beetje rekening met de rest. Voordat je de wind van voren krijgt…
