Het rechtssysteem heeft ongetrouwde moeders vroeger gediscrimineerd, en de Staat wist daarvan. Dat zei de advocaat van zo’n ‘afstandsmoeder’, Trudy Scheele-Gertsen. Zij was 22 en alleenstaand toen zij in 1968 een kind kreeg.
Ze deed afstand van het jongetje. Dat gebeurde tegen haar wil, nadat ze onder druk was gezet door onder meer de Raad voor Kinderbescherming, zegt ze. Daarom heeft ze met lotgenoten een zaak aangespannen tegen de Nederlandse staat.
Tegen Hart van Nederland zei Scheele-Gertsen eerder dat ze zich gediscrimineerd voelt: “Een ongehuwde moeder werd afgeschilderd als een slecht iemand, we konden geen kind opvoeden. Er werd alles uit de kast getrokken om dat te voorkomen.”
‘Scheurende pijn’
De advocaat van Scheele-Gertsen legde vrijdag uit wat de ‘afstandsmoeder’ toen is overkomen. “Ze was uitgeput door een urenlange bevalling, overmand door emoties, ze had scheurende pijn en ze bloedde. Op dat moment hebben ze het kind, Willem Jan, tussen haar benen vandaan gepakt en weggedragen. Ze werd niet behandeld als moeder, als mens. Het moest duidelijk zijn dat ze geen enkele zeggenschap had over haar kind, dat haar stem niet werd gehoord.”
De advocaat voegde eraan toe: “Hoe is het te verantwoorden dat Willem Jan direct werd weggenomen van zijn moeder, dat hij niet eens de warmte van haar huid mocht voelen? Dat men zijn moeder aan haar lot heeft overgelaten in een maatschappij die ongehuwde moeders buitensloot?”
‘Kind laten wegkwijnen’
Het jongetje zat de eerste jaren van zijn leven in een tehuis van nonnen van de Paula Stichting in het Gelderse Oosterbeek. Volgens de advocaat liet de Raad voor de Kinderbescherming “het kind daar liever wegkwijnen dan een hand uit te steken naar zijn ongehuwde moeder. De raad heeft niets gedaan om ervoor te zorgen dat moeder en zoon bij elkaar konden zijn. De raad heeft moeder en kind in de steek gelaten.”
De Staat zegt dat de zaak is verjaard, omdat het zo lang geleden is gebeurd. Bovendien is er geen bewijs voor onrechtmatig handelen, de kinderbescherming handelde toen “naar eer en geweten”. Dat neemt niet weg dat de overheid “er begrip voor heeft dat vrouwen met gemengde gevoelens terugkijken op het afstand doen, en dat ze verdriet hebben gehad en misschien nog steeds hebben”, aldus landsadvocaat Mette van Asperen. Ze voegt eraan toe dat minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) “met deze groep vrouwen in gesprek wil blijven. Hij herkent het leed en noemt het een zwarte bladzijde in de geschiedenis van Nederland. Dat doet hij niet voor niets.”
